Άρπαλος

Όνομα ιστορικών προσώπων. 1. Α. ο πρεσβύτερος (αρχές 4ου αι. π.Χ.). Πατέρας του Κάλα, στρατηγού του Μεγάλου Αλεξάνδρου, και θείος του Α. του νεότερου. 2. Α. ο νεότερος (;354 – 323 π.Χ.). Γιος του Μαχάτα, απόγονου του ήρωα Ελίμου. Παιδικός φίλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, εξορίστηκε από τον Φίλιππο και γύρισε όταν o Αλέξανδρος ανέβηκε στον θρόνο. Συνόδευσε τον Αλέξανδρο στην Ασία και έγινε ο θησαυροφύλακας της αυτοκρατορίας. Λίγο πριν από τη μάχη της Ισσού (333 π.Χ.) ο Ά. δραπέτευσε και κατέφυγε στα Μέγαρα, αλλά o Αλέξανδρος τον συγχώρησε και του ξανάδωσε τη διοίκηση των θησαυρών του. Ο Ά. σπατάλησε μέρος των θησαυρών αυτών σε όργια με την εταίρα Πυθιονίκη και, όταν αυτή πέθανε, με άλλη εταίρα από την Αθήνα, τη Γλυκέρα. Μαθαίνοντας πως o Αλέξανδρος θα γύριζε από το εσωτερικό της Ασίας, o Ά. έφυγε πάλι από τη Βαβυλώνα, παίρνοντας περίπου 5.000 τάλαντα, τη Γλυκέρα και το παιδί που είχε από την Πυθιονίκη. Επικεφαλής 6.000 μισθοφόρων και 30 πολεμικών πλοίων, κατέπλευσε στο Σούνιο (324 π.Χ.) και, αφού έκρυψε τους θησαυρούς του, αποβιβάστηκε στον Πειραιά με 2 πλοία και 700 τάλαντα. Οι Αθηναίοι δεν τον παρέδωσαν στον Αντίπατρο, τον έθεσαν όμως σε περιορισμό και κατέθεσαν τα τάλαντά του στην Ακρόπολη. Ο Ά. κατάφερε vα αποδράσει, πήγε στο Ταίναρο και από εκεί στην Κρήτη, όπου τον σκότωσε o Λακεδαιμόνιος Θίβρων, που έγινε κύριος των πλοίων και των χρημάτων του. Οι Αθηναίοι, ανακαλύπτοντας πως από τα 700 τάλαντα του Ά. έλειπαν τα μισά, έκαναν ανάκριση και δίκη εναντίον των πιθανών καταχραστών. Μεταξύ αυτών ήταν και ο ρήτορας Δημοσθένης, που είχε σχέσεις με τον Ά. και όταν κατηγορήθηκε αρνήθηκε να απολογηθεί με την πρόφαση πως έπασχε από κυνάγχη. Τότε κάποιος του απάντησε: «Όχι εκ κυνάγχης, αλλ’ εξ αργυράγχης πάσχεις!»